OSMANGAZİ’NİN YADİGARI YENİŞEHİR

Yenişehir Kaymakamlığı ve Yenişehir Belediyesi, Yenişehir’in Kurtuluşunun 90.Yıldönümü Etkinlikleri çerçevesinde 5 Eylül Çarşamba akşamı Sinanpaşa Külliyesi Toplantı Salonunda “Fetih ve Sonrası Gelişmeler Bağlamında Yenişehir” konulu bir panel düzenledi.

U.Ü. İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mefail Hızlı, U.Ü Fen. Edeb. Fak. Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Doğan Yavaş ve U.Ü Fen. Edeb. Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Sezai Sevim’in konuşmacı olduğu panele Yenişehir Kaymakamı Süleyman Yılmaz, Yenişehir Garnizon Komutanı Albay Mesut Gündoğusu, Yenişehir Belediye Başkanı Bülent Hamdi Cingil, İlçe Milli Eğitim Müdürü Osman Şeker, Belediye Meclis Üyeleri, ilçe protokolü ve vatandaşlar katıldı.

Panelin yöneticiliğini yapan Prof. Dr. Mefail Hızlı yaptığı açılış konuşmasında; “bunun rutin bir panel olmasının ötesinde biraz daha kalıcı ve ilgi çekici bir panel olmasını istiyoruz, bu nedenle hepinizi sevgi ve muhabbetle selamlıyor panelimize hoş geldiniz diyorum. Yenişehir’le ilgili bir dosyam var, araştırmalarım sırasında yeni bulduğum bilgileri sürekli o dosya içerisine koyup ve zamanı gelince yazı ve konferanslar vasıtası ile bunları aktarmaya çalışıyorum. Arkadaşlarımın da bu konuda çok yetkin olduklarını, özellikle Bursa yerel tarihi ile ilgili yetkin olduklarını ve önemli çalışmalar yaptıklarını söylemek isterim. Yenişehir çok klasik bir ifade ile çok önemli bir şehirdir, ancak Yenişehir’i önemli kılan benim sözlerim değil, tarihin bizatihi kendisidir” dedi. Prof Dr. Mefail Hızlı “Yenişehir aslında Osmanlılar için, Osmanlı tarihi için, Bursalılar için eski şehirdir. En eski şehir; Yenişehir’dir. Osmanlı için, Bursa için, bizim için en eski şehir Yenişehir’dir. Ve ben şunu değerlendiriyorum, Osmanlı ile ilgili kaynaklara baktığımız zaman gördüğümüz bir şey var, benim için 1301 yılında Yenişehir fethedilmesi ile birlikte Yenişehir Osmanlı Beyliğinin başkenti olmuştur. Osmanlının Beylik statüsünde ilk başkenti Yenişehir’dir. Bir takım farklı çalışmalar yapılıyor ancak bunları çok fazla destekleyen tarihi kaynaklar olduğu kanaatinde değilim. Sonuçta tarihçi bir kanaat ortaya koyar, benim de bir takım dipnotlarım var, tarihi kaynaklara dayanarak gelen dipnotlarım var ve gönül rahatlığı ile söylüyorum ki “Yenişehir tarihi bir başkenttir” Bir başkente yakışan yakışması gereken bir yerleşim yerinde olduğunuzu hatırlatmak isterim. Ve Bursa fethedilmişse inanın şu coğrafyada şu bölgede masaya yatırılmış projelerle gerçekleştirilmiştir. Çeyrek asırlık bir sürede, Osmangazi’nin yadigarı olan Yenişehir, hem siyasi ve askeri pek çok açıdan muhteşem örnekler bulunan bir beldedir.” dedi.

Sözlerinin Yenişehir’in önemini ifade etmekten aciz olduğunu belirten Prof. Dr. Mefail Hızlı; “ben Yenişehir’in bu kadar mütevazı olmasını doğru bulmuyorum. Tarihi bakımdan söylüyorum. Ama Yenişehir hak ettiği yerde mi sorusunun cevabını yeterince maalesef veremiyoruz. Yenişehir akademik anlamda araştırılması gereken yerel dinamiklerinin harekete geçmesi gereken bir yer diye düşünüyorum. 711 yıllık bir geçmişe sahip bir topraktan bahsediyoruz ve 1920 yılına geldiğimizde Bursa başta olmak üzere çevrede ve bu bölgede İzmir’e kadar uzanan bu bölgede büyük bir işgalin yaşandığını da biliyoruz. Ancak Yenişehir’de kurtuluşun, kuruluşta aranması gerektiğini düşünüyorum. Kuruluş gerçekleştikten sonra Kurtuluşun zaten çok zor olmayacağı belliydi. Allaha çok şükür ecdadımız bu konuda son derece başarılı hamleler yaptılar ve bir şekilde bu işgal gündemden düşürüldü. Fethi bilmek, kuruluşu bilmek, kurtuluşu çok daha iyi anlamamıza vesile olacaktır diye düşünüyorum” dedi. Gelecek yıl Yenişehir Belediye Başkanı Bülent Hamdi Cingil’in katkılarıyla Yenişehir’de 6 Eylül Kurtuluş Etkinlikleri kapsamında Yenişehir’de ilk kez bir sempozyumun yapılacağının müjdesini veren Prof. Dr. Mefail Hızlı daha sonra konuşmasını yapmak üzere sözü Yrd. Doç Dr. Sezai Sevim’e verdi.

Yrd. Doç Dr. Sezai Sevim konuşmasında; “o dönemlerde Anadolu Selçuklu devletinin uç sınırı, Eskişehir’i içine alan Sultanönü’ye kadar olan bölgeyi kapsayan bir coğrafyaya sahip, oradan bu tarafa kadar olan bölge Selçukluya ait değil, bu tarafta Bizansın Tekfurları vardı. Ve bu bölgeyi Osmangazi kademe kademe fethetmeye başladı. Burada bir Müslüman Türk şehrine yönelik yapılanmalar mevcut. Osmanlı kaynaklarına göre Osmangazi buraya bir şehir inşa etmeye başladı ve Selçuklu Sultanının şehirinin önüne yani Sultanönü’nün önüne bir şehir kurdu. Burayı kurduktan sonra Bursayı ve İznik’i hedef alıyor ve 1326 yılında Bursa’yı fethedene kadar Yenişehir 26 yıl başkentlik yapmıştır. Burada o dönemde inşa edilen Osmangazi’nin Sarayı var. Ancak bugün depo olarak kullanılmaktadır” dedi. Osmangazi’nin nasıl bir kültürle, nasıl bir şehir anlayışıyla Yenişehir’i inşa ettiğine ilişkin önemli bilgiler veren Yrd. Doç Dr. Sezai Sevim’in konuşmasının ardından, panel yöneticisi Prof. Dr. Mefail Hızlı, sözü Yrd. Doç Dr. Doğan Yavaş’a verdi.

Yrd. Doç. Dr. Doğan Yavaş;”Biz gözümüzü açıncaya kadar çok şeyimizi kaybetmişiz dedi. Yurtdışında önemli müzelerde gördüğümüz eserlerin önemli bir kısmını bizim eserlerimiz oluşturuyor. Kültür Bakanımız o eserleri geri getirmeye başladı bu bizim için sevindiricidir. Ancak bundan sonrası için elimizde kalanları korumaya yönelik çalışmaları yapmak en azından elimizdekinin kıymetini bilmek zorundayız” dedi. Sanat Tarihi açısından Yenişehir Yarhisar Köyü Camii ve Hamamının önemine vurgu yaptı.

Panelin sonunda panelistlere plaket ve çiçeklerini Yenişehir Kaymakamı Süleyman Yılmaz ile Garnizon Komutanı Albay Mesut Gündoğusu takdim ettiler. Yenişehir Belediye Başkanı Bülent Hamdi Cingil konuklara hediyelerini verirken panelistlere ve katılımcılara teşekkür etti.